(Gezondheids)zorg

Risico: je voert taken uit waarvoor je niet opgeleid bent

• Als jobstudent mag je niet zomaar alle taken en handelingen uitvoeren!
• Er is een onderscheid tussen zorgkundige en verpleegkundige.
• Als zorgkundige mag je werken in een kliniek of kinderopvang, op voorwaarde dat je een specifieke opleiding volgde en onder toezicht werkt.
• Zorg- en verpleegkundigen hebben verschillende, welomlijnde verantwoordelijkheden. Check hier wat mag en niet mag.
   

Risico: besmetting

• Was geregeld je handen, zeker na een toiletbezoek, een niesbui, of contact met zieken.
• Draag de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen: aangepaste veiligheidshandschoenen, mondmasker, …
• Bescherm jezelf met de nodige vaccinaties. Check je werkpostfiche! Vaccineren kan bij je huisarts of arbeidsgeneesheer.
• Draag het voorgeschreven uniform en zorg altijd voor een schoon exemplaar.
• Bij een prik-, snij- of spatongeval, waarbij je in contact komt met bloed of ander lichaamsvocht van de patiënt, volg nauwgezet deze instructies.

Risico: snij- of prikwonden

• Naalden en scherpe voorwerpen moet je altijd opvangen, bewaren en vervoeren in speciale, afgesloten naaldcontainers.
• Draag alle nodige persoonlijke beschermingsmiddelen: handschoenen, veiligheidsbril, mond-neusmasker en/of schort.
• Bij een prik-, snij- of spatongeval, waarbij je in contact komt met bloed of ander lichaamsvocht van de patiënt, volg nauwgezet deze instructies. 
• Ga na of je inentingen nodig hebt, bijv. tegen hepatitis A/B.
   

Risico: overbelasting van je rug, nek en armen

• Pas de geleerde technieken toe om een patiënt te draaien, rechtop te zetten, enz. Hierbij een geheugensteuntje. 
• Tips specifiek voor kinderverzorgers
• Leer tillen zonder je rug te belasten. Hier lees je hoe dat moet! 
• Stapel zware gewichten niet boven manshoogte.
• Gebruik zoveel mogelijk de technische hulpmiddelen (opstapbankje, patiëntenlift, …).
• Aarzel niet om hulp te vragen om zware lasten te tillen.
• Wissel geregeld van werkhouding (of, indien mogelijk, van taak) zodat je spieren zich kunnen ontspannen.
   

Risico: vallen

• Draag aangepaste schoenen met antislipzool
• Ruim gemorste vloeistoffen onmiddellijk op zodat je niet uitglijdt.
• Vermijd voorwerpen op de grond, afhangend beddengoed, losliggende kabels, enz. Struikelende mensen zijn alleen grappig in de film.
• Ken jij de VUIST-regels al?
   

Risico: stress!

• Houd in alle omstandigheden het hoofd koel, ook als de patiënten ongeduldig worden ...
• Neem op tijd een slok fris water en een hap verse lucht.
• Aarzel niet om vragen te stellen of problemen te melden aan je leidinggevende of de preventieadviseur.

Risico: vieze toestanden en besmetting!

• Voor elke job waar je met mensen in contact komt, geldt: hygiëne is e-le-men-tair.
• Behandel medisch afval met de nodige omzichtigheid.
• Was geregeld je handen, zeker na een toiletbezoek, niesbui of contact met zieken.
• Draag de voorgeschreven werkkledij en zorg dat je elke dag met een schone set kan starten. 
   

Risico: gevaarlijke producten

• Schoonmaakmiddelen zijn niet zo onschuldig als ze er uitzien…
• Draag handschoenen om te voorkomen dat schoonmaakproducten in je huid branden of een mondmasker om je luchtwegen te beschermen tegen schadelijke dampen.
• Lees altijd het etiket. Ken je de gevaarsymbolen?
• Respecteer de aanbevolen dosering.
• Bel het antigifcentrum bij een ongeval: 070 24 52 45
   

Risico: vallen van een ladder

• Zie er nooit tegenop om een (trap)ladder te halen. Improviseer niet met stoelen, krukjes of andere zelfbedachte constructies.
• Zet de (trap)ladder altijd volledig open en op een stabiele ondergrond.
• Voor een maximale grip: zorg dat je schoenzolen en de treden droog zijn.
• Houd op de ladder steeds op drie punten contact (bijv. beide voeten en 1 hand).

Risico: geduveld door de keukenkar

• Neem de kar achteraan vast en niet opzij. Met je handen op de zijkant loop je het risico je vingers te stoten tegen deuren, muren, tafels, ...
• De keukenkar / transportwagen duw je best vooruit, zodat wat op de kar ligt er niet afglijdt. Zo raakt de kar ook je hielen niet.
• Plaats steeds de zwaarste last beneden, stapel niet te hoog op de kar.
• Meer tips om maatjes te blijven met de keukenkar op deze instructiekaart.

Risico: pijnlijke rug en armen

• Werk op aangepaste hoogte en verzorg je houding. Je rug moet een heel leven meegaan.
• Houd altijd een vrije ruimte vóór je werkzone om zo dicht mogelijk bij het werkblad te kunnen staan.
• Gebruik opscheplepels met een steel en handvat in een hoek van 90°, zodat je je pols niet overbelast.
• Om iets op te rapen buig je door de knieën met gestrekte rug.
• Vraag hulp om zware lasten te tillen. Draag geen voorwerpen waar je niet overheen kan kijken.
• Stabiele antislipschoenen beschermen je voeten én je evenwicht.
   

Risico: brand- of vrieswonden

• Een stevige schort met mouwen kan warm zijn bij het fornuis of de frituurpan, maar weet dat vetspatten nog veel meer branden.
• Draag handschoenen om je te beschermen tegen heet water en stoom, maar ook tegen scherven, scherpe messen en straffe schoonmaakproducten.
• Ook de bevroren producten kunnen wonden veroorzaken: draag handschoenen om de diepvries in te duiken.
   

Risico: snij- of prikwonden

• Leer de 10 geboden van het mes uit je hoofd.
• Draag handschoenen om af te wassen. Een scherp voorwerp kan zich goed verbergen in een hoop schuim.

Risico: oogklachten door beeldschermwerk

• Plaats het scherm recht voor je, op ongeveer een armlengte (50 – 70 cm).
• Vermijd reflectie op je scherm (door zon of vetvlekken).
• Kijk af en toe in de verte om je ogen te ontspannen.
• Wissel beeldschermwerk af met andere taken.
   

Risico: overbelasting van arm, pols of schouder

• Vermijd een ‘muisarm’ door de muis in lijn met de schouder en dicht bij je klavier te plaatsen.
• Gebruik een ergonomische muismat met polssteun om zo weinig mogelijk druk op je pols te hebben.
   

Risico: pijnlijke rug en nek

• “Zitten is het nieuwe roken”. 8u per dag zitten is geen cadeau voor onze rug.
• Let dus extra op je houding: zit met rechte rug - de rugleuning moet je onderrug ondersteunen - en voeten plat op de grond (eventueel op voetensteun).
• Pas de hoogte van je zitting aan, zodat je ellebogen ter hoogte van de tafel zijn.
• Verander geregeld van houding.
   

Risico: stramheid

• Doe (discreet) aan bureaustoelgymnastiek: draai rondjes met je voeten, knijp je billen samen, rol met je schouders, ...
• Probeer tussendoor te bewegen: neem de trap, ga wandelen tijdens de pauze, sta recht om te telefoneren, ...
• Maak ook van je woon-werktraject gelegenheid om te bewegen: kom met de fiets of stap een halte eerder van de bus.
   

Risico: stress!

• Houd in alle omstandigheden het hoofd koel. Ook als het erg druk is.
• Neem op tijd een slok fris water en een hap verse lucht.
• Gebruik oordopjes of een koptelefoon om je beter te kunnen concentreren.
• Last van agressieve klanten of onsympathieke collega’s? Aarzel niet de vertrouwenspersoon van het bedrijf aan te spreken.